علامه مصباح یزدی؛ در نوزدهمین همایش سراسری دفتر پژوهش ها/
ما در كنار توجه به شاخصه‌هاي لازم براي كانديداي اصلح، بايد آسيب‌هايي كه ممكن است موجب بروز خطا در انتخاب شود را هم مد نظر قرار دهيم و راه در امان ماندن از آنها را هم بدانيم.
عضو مجلس خبرگان رهبري در نوزدهمين نشست سراسری دفتر پژوهش‌هاي فرهنگي، با اشاره به نقش و جايگاه مردم در تصميمات اجتماعي در رژيم گذشته، گفت: در آن دوران مردم ما باور نمي‌كردند كه روزي بتوانند در حكومت نقشي داشته باشند و مسئولان مملكت را خودشان انتخاب كنند.
وي افزود: اما امروز به بركت انقلاب، اين مردم هستند كه مسئولان اجرايي مورد نظر خود را انتخاب مي‌كنند و همه دنيا اعتراف دارند كه در هيچ جاي ديگري غير از ايران انتخابات به اين شكل گسترده و آزاد برگزار نمي‌شود. لذا ما قدر اين موقعيت را بدانيم و توجه داشته باشيم كه چه ملاك‌ها و معيارهايي را براي انتخاب كانديداي مورد نظر خود در نظر بگيريم.
آيت‌الله مصباح يزدي هم‌چنين گفت: تذكر اين نكات براي اين است كه جدي‌تر به انتخابات نگاه كنيم و آن را تنها يك حق كه هر گونه خواستيم از آن استفاده كنيم،ندانيم. ما در انتخابات دو تكليف داريم؛ اول: حضور در پاي صندوق رأي؛ دوم: شناسايي و رأي دادن به كانديداي اصلح.
استاد عالي فلسفه با اشاره به نقش هر رأي در انتخابات، گفت: با توجه به اين‌كه نتيجه انتخابات حاصل رأي نصف همه رأي‌دهندگان به علاوه يك است، حتي يك رأي هم در نتيجه مؤثر است؛ اما ممكن است كساني از اين امر غفلت كرده و براي رأي خود اهميتي قائل نباشد.
عضو مجلس خبرگان رهبري ضمن طرح اين سؤال كه معيار انتخاب اصلح چيست، چنين ادامه داد: در اين زمينه بحث‌هاي زيادي مطرح شده كه جامع‌ترين آنها فرمايشات اخير مقام معظم رهبري است. ايشان در بيانات اخير خود ملاك‌هايي را براي شناسايي اصلح عنوان فرمودند و در نهايت هم گفتند كه بايد مجموع اين ملاك‌ها در نظر گرفته شود؛ چه بسا نگاه جداگانه به هر يك از اين معيارها موجب گمراهي با نقص در شناسايي اصلح شود.
وي در ادامه گفت: ما در كنار توجه به شاخصه‌هاي لازم براي كانديداي اصلح، بايد آسيب‌هايي كه ممكن است موجب بروز خطا در انتخاب شود را هم مد نظر قرار دهيم و راه در امان ماندن از آنها را هم بدانيم.
استاد اخلاق حوزه علميه ضمن تبيين عوامل مؤثر در شناخت اصلح و انتخاب او، گفت: خواسته‌ها و تمايلات دروني و عادت‌هاي انسان از عواملي هستند كه مي‌تواند شناخت او را به انحراف بكشاند و يا بعد از شناخت درست، رفتاري بر خلاف آن را موجب شود. مثلاً ممكن است كسي بداند كه فلان غذا براي سلامتي او مضر است، اما چون آن غذا را دوست دارد به شناخت خود توجه نكرده و از آن غذا استفاده كند.
علامه مصباح يزدي علاقمندي و تعلق خاطر را يكي ديگر از عوامل مؤثر در شناخت و يا ناديده گرفتن آن عنوان كرد و افزود: امور مختلفي موجب به وجود آمدن علاقه بين افراد مي‌شود كه از جمله آنها مي‌توان به دريافت كمك‌هاي مالي، وابستگي به پست و مقام و يا تعريف و تمجيدهاي ديگران اشاره كرد.
وي ادامه داد: چگونه مي‌توان سرنوشت هفتاد ميليون مسلمان را به دست كسي سپرد كه تحت تأثير چنين عواملي است و براي رسيدن به علايق خود حاضر است دست به هر كاري بزند؟
آيت‌الله مصباح يزدي هم‌چنين گفت: البته ممكن است افراد متدين و حزب‌اللهي به اين واسطه كه كسي به نظام و اسلام خدمتي كرده، نسبت به او محبت داشته باشند؛ اما نبايد از اين نكته غفلت كنيم كه افراط در همين محبت مقدس كه بر اساس ارزش‌هاي اسلامي ايجاد شده، مي‌تواند مانع ديدن نقاط ضعف و يا مقايسه فرد مورد نظر با ديگران شده و از همين رو در تصميم‌گيري صحيح تأثير منفي داشته باشد.
عضو مجلس خبرگان رهبري با تاكيد بر اين‌كه اين عوامل علاوه بر تأثيرگذاري در شناخت انسان مي‌تواند مانع انتخاب صحيح وي پس از شناخت درست شوند، گفت: هيچ يك از ما از آسيب اين عوامل در امان نيستيم و براي اين‌كه تحت تأثير احساسات، تمايلات، رفاقت‌ها و علاقمندي‌هاي خود قرار نگيريم، بايد از طريق خودسازي آنها را كنترل كنيم.
استاد اخلاق حوزه علميه افزود: براي اين‌كه انتخاب درستي داشته باشيم، لازم است مجموع مزايا و محاسن يك فرد و نقاط ضعف او را در نظر بگيريم و سپس حاصل جمع آنها را با افراد ديگر مقايسه كنيم، تا بتوانيم از ميان افراد مختلف، بهترين گزينه را بشناسيم.
آيت‌الله مصباح يزدي در ادامه گفت: آسيب‌هايي كه ممكن است نتيجه انتخابات را تحت تأثير قرار دهد و ما بايد از آنها پرهيز كنيم، را مي‌توان به چند بخش تقسيم كرد. بخش اول نقاط ويژگي‌هاي شخصيتي هر يك از كانديداي مورد نظر ما است. يك شخص ممكن است در كنار محاسن فراواني كه دارد، يك عيب داشته باشد، كه همه آن محاسن را تحت‌الشعاع قرار دهد.
وي غرور و خود بزرگ‌بيني را به عنوان بزرگ‌ترين عيب انسان برشمرد و گفت: اين عيب چشم و گوش انسان را به روي واقعيت‌ها مي‌بندد و موجب مي‌شود فرد خود را تافته جدا بافته و برتر از ديگران بداند. اين عيب كه نمونه‌هايي از آن را در برخي مسئولان 30 ساله اخير مي‌توان سراغ گرفت، به حدي خطرناك است كه طولاني‌ترين خطبه نهج‌البلاغه با عنوان قاصعه به اين امر و نتايج زيان‌بار آن اختصاص يافته است.
علامه مصباح يزدي افزود: غرور، استبداد به رأي را به دنبال دارد و موجب مي‌شود شخصي كه مبتلا به اين صفت شده خود را از مشورت با ديگران بي نياز دانسته و براي نظرات ديگران ارزشي قايل نباشد. چنين كسي با در اختيار گرفتن مناصب اجرايي سرنوشت همه جامعه را تحت تأثير قرار مي‌دهد.
استاد حوزه علميه دومين بخش از آُسيب‌هابي كه انتخابات را تهديد مي‌كند،مربوط به انتخاب‌كنندگان دانست، و گفت: اهميت ندادن به شناخت اصلح و يا انتخاب كردن بر اساس تمايلات و تعلقات آفتي است كه ممكن است انتخاب‌كنندگان به آن مبتلا شوند و ما نبايد از اين خطر غافل باشيم.
وي سومين آسيب را از ناحيه عوامل پيراموني از قبيل تبليغات عنوان كرد، و افزود: ممكن است شرايط به گونه‌اي ترتيب داده شود كه افرادي كه در صدد شناخت فرد اصلح برآمده‌اند، به اشتباه بيافتند. نقش تبليغات در اين زمينه به حدي است كه مي‌تواند كسي مثل حضرت امير ـ‌عليه‌السلام‌ـ را تارك‌الصلاة معرفي كند!
علامه مصباح يزدي با اشاره به اخبار متضادي كه از طريق بعضي رسانه‌ها و مطبوعات منتشر مي‌شود، گفت: براي در امان ماندن از اشتباه ناشي از تبليغات يا اخبار نادرست بايد به منابع و افراد مطمئن و مورد وثوق مراجعه كنيم.
عضو مجلس خبرگان رهبري هم‌چنين گفت: البته در مراجعه به اين منابع و افراد هم نبايد ساده‌انگارانه به همه گفته‌هاي آنها اعتماد كنيم و بايد دقت داشته باشيم كه واسطه‌هاي آنها هم به آفت خطا و تحريف مبتلا نشده باشند.
وي با اشاره به اين‌كه ممكن است ما در تحقيق خود به نتيجه درست نرسيم، افزود: اين همان فرمايش مقام معظم رهبري است كه ما بايد در انتخاب خود حجت شرعي داشته باشيم و اگر در نهايت انتخاب ما اشتباه بود، مورد مؤاخذه نيستيم.
آيت‌الله مصباح تأكيد كرد: ما به خاطر احتمال اشتباه نمي‌توانيم دست از تحقيق برداريم و يا از انجام تكليف اجتماعي خود صرف نطر كنيم. با پيش‌گرفتن چنين شيوه‌اي در انتخاب كانديداي اصلح عسر و حرج پيش نخواهد آمد و حتي در صورت انتخاب نادرست، ما نه تنها در پيشگاه الهي مورد مؤاخذه نيستيم، بلكه مأجور هم خواهيم بود؛ هم‌چنان‌كه در احكام فردي هم اين‌چنين است.
عضو شوراي فقهاي جبهه پايداري هم‌چنين گفت: بايد توجه داشته باشيم كه منظور از اصلح، اصلح نسبي است و انتظار اين‌كه يك انسان عادي و غير معصوم عاري از هر ضعف و اشتباهي باشد، خطاست. بر همين اساس ما بايد در ميان كانديداهاي موجود به دنبال انتخاب فردي باشيم كه بيش از سايرين به نفع اسلام و مسلمين باشد؛ هر چند ممكن اين فرد داراي نقاط ضعفي نيز باشد.
استاد اخلاق حوزه علميه در پايان افزود: ما نبايد از اين مسأله غافل شويم كه همه ما انسان‌هاي ضعيفي هستيم كه به كمك‌هاي خداوند نيازمنديم و بايد در هر كاري به او توكل كنيم و از دعا و تضرع و توسل به ائمه و اولياء الهي غافل نشويم.
پایان متن/ 28-2-92
منبع: پایگاه اطلاع رسانی حضرت آیت الله مصباح یزدی
