مهم‌ترين چالش‌هاي دولت جوان انقلابي

شما اینجا هستید

دولت جوان انقلابي با اشارت مقام معظم رهبري به عنوان راه‌كار برون رفت كشور از مشكلات و بحران‌ها معرفي شد. تحقق اين دولت نيازمند لوازمي است كه غفلت از آن‌ها، شكل‌گيري چنين دولتي را با چالش‌هايي روبه‌رو مي‌سازد."كارآمدي" و "تاثيرگذاري بر افكار عمومي"، دو عامل مهم در تحقق دولت جوان انقلابي عنوان است و از همين‌رو "ناكارآمدي" و "عدم مقبوليت" مي‌تواند دو چالش مهم در مقابل تحقق دولت جوان انقلابي باشد. اين نوشتار در پی تبیین این دو عامل است. هر چند ما به دنبال ايجاد نااميدي در میان جامعه و فعالان سياسي نيستيم، اما با طرح عنوان «چالش‌هاي پيش روي دولت جوان انقلابي» به دنبال جلب توجه مخاطبان به اين موضوع هستیم.
رفتار تشکیلاتی
براي بررسي چالش‌هاي تحقق دولت جوان انقلابي، ابتدا بايد فضاي حاکم بر شرايط سياسي و اجتماعي جامعه را در نظر گرفت. متأسفانه علي‌رغم تجربه دوره‌هاي گذشته، همچنان در صحنه رقابت‌هاي سياسي احزاب و گروه‌ها کم و بيش دچار بي‌انضباطي در رفتار سياسي هستند؛ كه با  وجود اين معضل  تحقق دولت جوان انقلابي با موانعي روبه‌رو مي‌شود که بايد از سد آن‌ها گذشت؛ چراكه از طرفي یک دولت جوان انقلابي، نياز به برنامه‌اي دقيق دارد که مورد تفاهم همه قرار بگيرد تا بر اساس آن بتوان به کمک ساير قوا، کشور را  به نحو احسن اداره کند. با نبود اين برنامه، يكي از بزرگ‌ترين چالش‌ها در مقابل دولت جوان انقلابي اتفاق خواهد؛ چرا كه عدم‌هماهنگي دروني چنين دولتي و همچنین عدم‌هماهنگي آن با نهادهاي حاكميتي ديگر نظام، نمي‌تواند كارنامه درخشاني براي دولت جوان انقلابي به ارمغان آورد.
مقبوليت اجتماعي
چالش بعدي دولت جوان انقلابي، مقبوليت اجتماعي است. از آنجايي كه ما در نظام مردم‌سالار زندگي مي‌كنيم، چنين دولتي بايد براي انتخابات پيش رو، مقبوليت اجتماعي كسب كرده و بتواند اعتماد جامعه را در توانايي انجام كارهاي تحول‌آفرين به دست آورده باشد. بديهي است كه اين امر يك شبه و به صرف شعار اتفاق نمي‌افتد و امروز چنين دولت جواني كه  توانسته باشد خود را به افکار عمومي  ثابت كرده باشد، وجود ندارد.
چه بايد كرد؟
براي رسيدن به دولت جوان انقلابي كارآمد، نيازمند به رعايت انضباط در رفتار سياسي هستيم. اين امر پيش از هر چيز دیگر، نيازمند به فعاليت تشكيلاتي است. چرا که تحقق دولت جوان و موفقيت در اداره کشور مستلزم يك رفتار جمعي است و لازمه آن انضباط در رفتارهاي سياسي است كه در چارچوبي مشخص و بر اساس اهدافي خاص شكل مي‌گيرد. تا بتوان به‌وسیله‌ی آن، اهداف ملی را تحقق بخشید، امنیت ملی را حفظ کرد، قدرت ملی را افزایش داد و از منافع ملی دفاع کرد. با بی‌انضباطی در رفتار سیاسی اولا تحقق دولت اسلامی دچار مشکل می‌شود و ثانیا در صورت تشکیل دولت نمی‌توان به اهداف فوق دست یافت. حتی ممکن است اهداف چهارگانه فوق دچار مخاطره شوند. از این‌رو برای رسیدن به انضباط سیاسی مطلوب، قدم اول اقدم تشکیلاتی است که دارای چند ویژگی می‌باشد:
 
1. تربيت نيرو، در حوزه‌هاي مختلف
آنان که معرفتي صحيح از کشورداري دارند، به خوبي مي‌دانند که تغيير وضعيت موجود به وضعیت مطلوب، با اقدامات صحيح، جهادگونه، نيت خالص و... امکان‌پذير است و نيازمند به رفتار جمعي قاعده‌مند است و رفتار جمعي قاعده‌مند نيز نيازمند رفتار تشکيلاتي است. وظيفه اين تشکيلات عبارت است از:
الف: تربيت اعتقادي: مفهوم تربیت اعتقادی در تشکیلات سیاسی با مفهوم تربيت اعتقادي که توسط نظام  آموزشي کشور انجام مي‌پذيرد، متفاوت است. تربیت اعتقادی در تشکيلات، به این معنا است که اعتقادات با نظارت‌هاي خاص، به باور در افراد تبديل مي‌شود و با توجه به ميزاني که اعتقادات در فرد تبديل به باور شده و هويت او را ساخته باشد، به فرد مسئوليت داده مي‌شود. زماني که يک جريان و يا تشکيلات، فردي را به عنوان يک نامزد برای پذیرش یک مسئولیت به جامعه معرفي مي‌کند، يعني به جامعه تضمين مي‌دهدکه او صلاحيت اعتقادي براي پذيرش اين مسئوليت را داراست. متأسفانه يکي از مهم‌ترين ضعف‌هاي تشکیلاتی ما، اعتماد به شعارهاي انقلابي افراد است. درحالي که سردادن شعارهاي انقلابي، دليلي بر اعتقادات قوي و نهادينه شدن آن‌ها، در فرد نيست.
اگر تشکل‌های سیاسی به این امر تشکیلاتی توجه نداشته باشند تحقق دولت جوان را با مشکل روبرو خواهند کرد و دچار فقدان تئوریک می‌شوند؛ به این معنا که از سویی می‌خواهند دولت جوان تشکیل دهند و از طرفی دیگر جوانانی که بایستی به صورت قاعده‌مند تربیت اعتقادی در تراز این مسئولیت‌های مهم شده باشند را تربیت نکرده‌اند. اگر تشکل‌های سیاسی بر اساس منافع جناحی و شعارزدگی، دولت جوانی را بدون پشتوانه‌ی اعتقادی تشکیل دهند در دام  تعارض بين منافع و اصول می‌افتند، در حالی که باید اصول را بر منافع حزبي و جناحي ترجيح داده و رفتار سياسي مناسب با آن را اتخاذ كنند. رفتارهاي سياسي اهل بيت(ع) نيز نشان مي‌دهد در مواردي كه بين منافع و اصول تعارض پيش مي‌آمد، براي حفظ اصول، از منافع مقطعي چشم‌پوشي مي‌كردند. به همين دليل جريان انقلابي برای تحقق یک دولت جوان انقلابی در كشور بايستي به این امر تشکیلاتی اهتمام لازم و کافی را داشته و شرایط را برای تحقق دولت جوان انقلابی فراهم آورند.
ب: تربيت اخلاقي: به موازات تربيت اعتقادي، تشكيلات نسبت به تربيت اخلاقي نيروي خود بايد متعهد و داراي  برنامه باشد؛ یعنی به هر ميزان كه فرد، فضايل اخلاقي را در خود رشد می‌دهد و به ملکه تبديل می‌کند، به او مسئوليت داده شود. از سوی دیگر اين بدان معناست که اگر تشکيلات، فردي را به عنوان نامزدي براي تصاحب منصبي به جامعه معرفي کرد، در واقع سلامت و شايستگي اخلاقي آن فرد را براي کسب آن منصب تضمين مي‌کند. اگر تشکل‌های سیاسی می‌خواهند دولت جوان انقلابی تشکیل دهند باید متوجه این نکته نیز باشند. والا با همان مشکلات مذکور در بخش قبلی، مواجه خواهند شد و تحقق دولت جوان با موانعی روبرو خواهد شد. کما این‌که امروزه به دلیل عدم توجه جريان سياسي به این مهم گاها شاهد بروز مفاسد اخلاقي و اقتصادي _ ولو اندك _ در میان برخي صاحب‌منصبان هستيم.
ج: تربيت مهارتي: همچنين تشکيلات بايد فردي را که مي‌خواهد مديريت بخشي از نظام اسلامي را برعهده او بگذارد، علاوه بر تربیت و تضمين اخلاقي و اعتقادي، جنبه مهارت و تخصص وی را نيز تضمين نمايد. از همين رو وظيفه سوم تشكيلات اسلامي، تربيت مهارتي و تخصصي اعضاي خود براي پذيرش مسئوليت‌ها است. بدیهی است که دولت جوان مستثنی از این قضیه نیست.
 
2.  ارائه برنامه براي اداره کشور
همچنان كه اشاره شد، وظيفه مهم ديگر تشکيلات، تدوين يک برنامه‌ی جامع براي اداره کشور است. نداشتن برنامه، عاملي براي بي‌انضباطي و اتخاذ تصميمات اجرايي مقطعي، عجولانه و حتي گاهي غيرعملي است. از همين‌رو ارائه برنامه‌اي کارشناسي شده که همه اعضاي تشکيلات بر روي آن به تفاهم رسيده باشند، از وظايف مهم تشکيلات است؛ چراکه اداره کشور بدون يک برنامه منسجم هرگز امکان‌پذير نيست.
 
3. ايجاد مقبوليت اجتماعي
پس از دو مرحله تربيت نيرو و تدوين برنامه جامع، بايد به «همراهي افكار عمومي» اشاره كرد. در واقع تشکيلات بايد بتواند افکار عمومي را با خود همراه نموده تا منجر به اعتمادسازي گردد. حتي اجراي یک برنامه جزيي، نياز به همراهي مردم دارد؛ لذا تشکيلات موظف است بر افکار عمومي اثر گذاشته و اجراي يک برنامه را به اراده عمومي تبديل نمايد. بدون تحقق اين امر، اجراي برنامه با دشواري‌هاي زيادي روبه‌رو می‌گردد. لذا یکی از لوازم تحقق دولت جوان آن است که مردم به آن اعتماد کرده و به این باور رسیده باشند که با روی کار آمدن  و تحقق برنامه‌های آن‌ها می‌توانند به اهداف خود دست یابند. بدون پشتوانه اعتماد مردمی، تحقق دولت جوان انقلابی با مشکل روبرو می‌شود.
 
نتيجه گيري
اگر کار تشکيلاتي داراي ويژگي‌هاي فوق باشد، خروجي آن رشد قاعده‌مند افراد، اداره صحيح جامعه و انضباط در حوزه رفتارهاي سياسي مي‌شود و شاهد شکل‌گيري يک دولت جوان مقتدر خواهيم بود. لذا تحقق دولت جوان و انقلابي كارآمد نيازمند انضباط در رفتار سياسي و کار تشکیلاتی جدی است.

فایل دانلودی: