قیام فاطمی؛ نگاهی نو به سیره سیاسی حضرت فاطمه زهرا(س)

قیام فاطمی
نگاهی نو به سیره سیاسی حضرت فاطمه زهرا(س)
هادی قطبی
مهمترین جلوه از سیره سیاسی آن حضرت را می توان ذیل عنوان قیام فاطمی و در دفاع از امامت و ولایت و مبارزه با انحراف جامعه اسلامی ذکر نمود. علم و آگاهی، شجاعت و صراحت در تبیین حقیقت، زمان شناسی و تکرار و اصرار، از جمله ویژگی های این قیام محسوب می شود.
آنچه مسلم است اینکه آن حضرت علی رغم سکوت و بی تفاوتی و گاه مخالفت های امت پیامبر(ص)، به حفظ وحدت و حراست از میراث پیامبر اکرم(ص) و تقویت اسلام نوپا نیز می اندیشید و حفظ مصالح مسلمین و وحدت جامعه اسلامی در اولویت قرار داشت.
اگر استراتژی و راهبرد حضرت زهرا(س) را، تحقق جامعه توحیدی و حاکمیت توحید در تمامی ارکان جامعه بدانیم، راههای رسیدن به آن قله را تاکتیک هایی مانند تبلیغ و تبیین و ... تشکیل می دهند که هر کدام تکنیک های مختص به خود را دارند. مثلا ممکن است تبلیغ چهره به چهره برخی از معارف در برخی مقاطع، موثرتر از مسجد و منبر بوده باشد.
تلاش آن حضرت بر آن بود تا افکار عمومی و مردم جامعه را نسبت به پذیرش ولایت حضرت امیرالمومنین(ع) آماده سازد تا آنان نسبت به حضرت امیر ضمن افزایش علم و آگاهی، بصیرت لازم را نیز در مواجهه با فراز و نشیب های جامعه ولایی داشته باشند. اما این امر آن زمان محقق نشد، و راهکار حضرت زهرا(س) نیز برای جبران این نقیصه، قیام نظامی نبود که با بگیر و ببند و مبارزه مسلحانه، مردم را نسبت به حکومت امیرالمومنین(ع) به خضوع درآورد؛ بلکه حضرت فاطمه(س) راهکار مدیریت بحران را در صبر بر مصائب و تبیین و روشنگری و رساندن پیام به نسل های آینده برای اسلام آینده دانست.
سیره سیاسی حضرت فاطمه(س)، تبیین حق برای همراه نمودن اکثریت جامعه و ایستادن پای کار حضرت امیرالمؤمنین(ع) بود. برای این امر ابلاغ پیام حق و پافشاری و ایستادگی بر سخن حق، ولو با فدا شدن خود و نزدیکانش باشد، به دلیل تحقق مصالح اسلام و مسلمین، بر هر چیز مقدم است.
قیام و مدیریت بحران حضرت زهرا(س) در آن برهه زمانی، برای حفظ انسجام و وحدت جامعه نوپای اسلامی که هنوز از شرک و جهل و خرافه پیراسته نشده، به قیمت فدا شدن خود و فرزندش و نیز هتک حرمت خانواده‌اش تمام شد؛ و اگر هنوز توفیق درک حضور خورشید ولایت عظما برای جامعه بشری حاصل نشده، بی‌شک یکی از دلائل آن عدم تحقق جامعه ای است که با خواست و میل قلبی خود بهترین و برترین انتخاب را داشته و ولایت خدا را بر نفس خود بپذیرند.
طبیعی است برای تحقق این امر، اول قدم تغییر انفسی در آحاد بشر است که خود مسلتزم شرایط و لوازم ویژه ای است. در غیر اینصورت اگر صدها فاطمه(س) و علی(ع) هم بیایند، باز فدای جهل و هوس زمانه خواهند شد. یعنی هدف شهادت و فدا شدن نیست، هدف تحقق مصالح اسلام و جامعه اسلامی ولو در سالها بعد است که نیازمند صبر و مقاومت و جهاد فرهنگی است.
در طول چند صد سال گذشته از دوران بعثت پیامبر(ص) تا کنون، به یقین جماعت اقلیتی چنین اندیشیده و زندگی کرده اند، اما تبدیل آن به اکثریت نیازمند تلاش خواص و نخبگان در کنار پذیرش روحی دلسوزان و متدینان جامعه است تا در کنار یکدیگر و پس از یک دوره بلند مدت در کسب بینش و بصیرت، زمینه ساز تمدن نوین اسلامی و ظهور ولی عصر(عج) باشند.
 
انقلاب اسلامی محصول قیام فاطمی
با توجه به آنچه گفته شد: رفتار و گفتار آن حضرت هر زمان که توسط اکثریت جامعه دینی درک و فهم شود، در واقع اقلیت جامعه علوی تبدیل به اکثریت شده و می تواند جامعه آرمانیِ الهی و نبوی و علوی را که در راستای تحقق مصالح واقعی فرد و جامعه است، محقق سازد. این امر در هر برهه ای به میزان تلاش برای دانش افزایی و بصیرت افزایی، به طور نسبی و در منطقه ای محدود محقق شده است که مهمترین و وسیع ترین نمونه آن، انقلاب اسلامی ایران در سال 57 به عنوان برآورده کننده بخشی از آمال و آرزوی انبیاء و اولیای الهی بوده است.
این انقلاب محصول همان روشنگری ها و بصیرت افزایی های نخبگان است، تا آنجا که اکثریت جامعه حاضر به فدا کردن مال و جان خود شدند تا اسلام ناب محمدی به حد مقدور و امکان تحقق یابد. حفظ وحدت و مصالح مسلمین برای تحقق حاکمیت توحید، بین مردم و مسئولین تقسیم شد به گونه ای که مردم در تمامی ارکان نظام اسلامی نقش موثر و مستقیم دارند.
برای خواص جامعه به ویژه نخبگان فکری و فرهنگی، هنوز هم سیره حضرت زهرا(س) حلال مشکلات فرهنگی و سیاسی جامعه است تا نسل به نسل، با تمسک به آن و قیام برای روشنگری و تبیین مبانی اندیشه اسلامی و معارف دینی، به مردم قدرت آگاهی و بینش در انتخاب صحیح و درست بدهند. مردم نیز با تمسک به سیره سیاسی آن حضرت، باید به دنبال منبع بی غل و غش مبانی و معارف و احکام اسلامی باشند تا بتوانند با حاکمیت عقل و وحی، در مقابل وساوس شهوانی و فکری و شبهات دشمن در فضای حقیقی و مجازی مقاومت کرده و هنگام نیاز به حضور ایشان، مقتدرانه و به طور حداکثری حاضر شوند تا پس از آزمون های آسان و سخت، جهان را لایق درک تمدن نوین اسلامی و درک جامعه مهدوی نموده و جامعه بشری طعم عدالت و معنویت را بچشد.