شخصيت و تفكرات شهيد آويني در حکومت اسلامی

شما اینجا هستید

به گزارش دفتر ارتباطات فرهنگی، شهادت سيدمرتضي آويني و اعطاي لقب «سيد شهيدان اهل قلم» از سوي رهبر انقلاب به ايشان نقطه عطفي در مسائل فرهنگي كشور است. در اين راستا خواندن نظرات برخي از ياران آويني درباره نظر رهبر انقلاب به ايشان خواندني است: اوايل سال 66 پس از شهادت تعدادي از همكارانمان با حضرت آيت‌ الله خامنه‌اي ديدار داشتيم. ايشان در اين ديدار خصوصي حدود يك ساعت درباره‌ي برنامه‌ي روايت فتح صحبت كردند و بيش از هر چيز روي متن برنامه‌ها تأكيد فرمودند.

بعد از ما پرسيدند: "نويسنده‌ اين برنامه كيست؟" شهيد "مرتضي آويني" كنار من نشسته بود. از قبل به ما سپرده بود درباره‌ او صحبت نكنيم. ما سعي كرديم از پاسخ به پرسش آقا طفره رويم اما آقا سؤال را با تأكيد بيشتر تكرار كردند. ما ناچار شديم بگوييم "سيدمرتضي". آقا فرمودند: "اين متون شاهكار ادبي است و من آن‌قدر هنگام شنيدن و ديدن برنامه لذت مي‌برم كه قابل وصف نيست". همايون‌فر (دوست شهيد)- راز خون/ ص 66

مقام معظم رهبري بيش از دو يا سه بار- به اتفاق بنده و جمعي از دوستان- شهيد آويني را نديده بودند، اما يك روز كه من تنها خدمت ايشان بودم، فرمودند: "جداً افتخار مي‌كنم به وجود اين بر و بچه‌هاي نويسنده و هنرمندي كه در اين مجموعه تلاش مي‌كنند." بعد اسم بردند از شهيد آويني و گفتند: "اين آقاي آويني، آدم وقتي سيما و چهره‌ي نورانيش را مي‌بيند، همين طور دوست دارد به ايشان علاقمند شود". حجت‌الإسلام زم- راز خون/ ص 30

مسؤول دفتر مقام معظم رهبري وقتي در مراسم تشيع شهيد آويني حاضر شدند، به من فرمودند: "تدارك ببينيد، آقا هم قرار است در تشيع شركت كنند". گفتم: "چرا از قبل نگفتيد كه ما آمادگي داشته باشيم؟" گفتند: "ساعت 8:30 صبح آقا زنگ زدند و پرسيدند شما نرفتيد مراسم تشييع؟ گفتيم، داريم مي‌رويم؛ فرمودند: مراسم تشييع در حوزه‌ هنري است؟ گفتيم: بله. فرمودند: من دلم گرفته، دلم غم دارد؛ مي‌خواهم بيايم تشيع پيكر پاك شهيد آويني". اواخر فروردين 72 بود؛ پيكر سيدمرتضي بر دوش مردم در مقابل حوزه‌ي هنري تشييع مي‌شد...

خودرو حامل رهبر انقلاب در خيابان سميه ايستاد. علي‌رغم مسائل امنيتي، آقا براي اداي احترام به شهيد از ماشين پياده شدند،‌ كنار پيكر سرباز خودشان ايستادند و زير لب زمزمه كردند: "إنا لله و إنا إليه راجعون". بعد در جستجوي خانواده شهيد، نگاهي به اطراف انداختند اما به‌خاطر ازدحام مردم نتوانستند از نزديك خانواده‌ را ببينند.

پس از پايان مراسم آقا گفتند: "از طرف بنده به خانواده‌ي شهيد تسليت بگوييد؛ گرچه من خودم هم در اين مصيبت داغدار هستم". بعد آرام و بي‌صدا در حالي كه چشم به تابوت سيدمرتضي دوخته بودند، به راه افتادند. خيابان سميه هنوز صداي گام‌هاي آهسته‌ي رهبر را به دنبال پيكر سربازش در ذهن دارد... چندي بعد، آقا در صفحه‌ي اول قرآني كه آن را به خانواده‌ي شهيد آويني هديه كردند، اين عبارت را به دست‌خط خود نوشتند: "به ياد شهيد عزيز، سيد شهيدان اهل قلم، آقاي سيدمرتضي آويني كه يادش غالباً با من است..." حجت‌الإسلام زم- راز خون/ ص 30

سال‌هاي 1368 تا 1372 دوران اوج فعاليت مطبوعاتي شهيد آويني است. آثار او در طي اين دوره نيز موضوعات بسيار متنوعي را شامل مي‌شود. هر چند آشنايي با سينما در طول مدتي بيش از ده سال مستند سازي و تجارب او در زمينه‌ كارگرداني مستند و به خصوص مونتاژ باعث شد كه قبل از هر چيز به سينما بپردازد.

ولي اين مسئله موجب بي‌اعتنايي او نسبت به ساير هنرها نشد. او در كنار تاليف مقالات تئوريك درباره ماهيت سينما و نقد سينماي ايران و جهان، مقالات متعددي در مورد حقيقت هنر، هنر و عرفان، هنر جديد اعم از رمان، نقاشي، گرافيك و تئاتر، هنر ديني و سنتي، هنر انقلاب و... تاليف كرد كه در ماهنامه‌ي سوره به چاپ رسيد. طي همين دوران در خصوص مباني سياسي.

اعتقادي نظام اسلامي و ولايت فقيه، فرهنگ انقلاب در مواجهه با فرهنگ واحد جهاني و تهاجم فرهنگي غرب، غرب‌زدگي و روشن‌فكري، تجدد و تحجر و موضوعات ديگر تفكر و تحقيق كرد و مقالاتي منتشر نمود.

مجموعه‌ي آثار شهيد آويني در اين دوره هم از حيث كميت، هم از جهت تنوع موضوعات و هم از نظر عمق معنا و اصالت تفكر و شيوايي بيان اعجاب‌آور است. در حالي كه سرچشمه‌ي اصلي تفكر او به قرآن، نهج‌البلاغه، كلمات معصومين عليهم‌السلام و آثار و گفتار حضرت امام(ره) باز مي‌گشت. با تفكر فلسفي غرب و آرا، و نظريات متفكران غربي نيز آشنايي داشت و با يقيني برآمده از نور حكمت، آن‌ها را نقد و بررسي مي‌كرد.

او شناخت مباني فلسفي و سير تاريخي فرهنگ و تمدن جديد را از لوازم مقابله با تهاجم فرهنگي مي‌دانست چرا كه اين شناخت زمينه‌ي خروج از عالم غربي و غرب زده‌ي كنوني را فراهم مي‌كند و به بسط و گسترش فرهنگ و تفكر الهي مدد مي‌رساند. او بر اين باور بود كه با وقوع انقلاب اسلامي و ظهور انسان كاملي چون امام خميني(ره) بشر وارد عهد تاريخي جديدي شده است كه آن را عصر توبه‌ي بشريت مي‌ناميد.

عصري كه به انقلاب جهاني امام عصر(عج) و ظهور دولت پايدار حق منتهي خواهد شد.آويني در سال 1371 ش. بار ديگر ساخت مجموعه تلويزيوني روايت فتح را آغاز كرد و راهي مناطق مختلف جنگي شد. او شنيده بود، دالانهايي در منطقه فكه پيدا شده كه پيكر دهها رزمنده ايراني در آنجا مدفون است. در 20 فروردين 1372 او و همكارانش به آن منطقه رفتند. پاي سيد مرتضي آويني روي يك مين خنثي نشده رفت. در اثر انفجار، يك پاي او قطع شد و بر اثر شدت خون‌ريزي در راه بيمارستان به شهادت رسيد. فيلمهاي ساخته شده آويني كه از تلويزيون پخش شد 25 مجموعه بود. نوشته‌هاي او نيز تاكنون در دوازده جلد كتاب منتشر شده است.

منبع:موسسه مطالعات و پژوهش هاي سياسي

فایل دانلودی: